Dr Sean Olive
Co to jest krzywa referencyjna Harman?
Dlaczego dźwięk immersyjny jest przyszłościa?
Dlaczego dźwięk immersyjny jest przyszłościa?
Doświadczony specjalista w dziedzinie badań akustycznych w firmie Harman International, Dr. Sean Olive, opublikował ponad 50 artykułów naukowych dotyczących percepcji i pomiarów dźwięku. W uznaniu jego osiągnięć otrzymał prestiżową nagrodę AES Fellowship Award w 1996 roku, dwie nagrody Publication Awards, a także wyróżnienie za najlepszy recenzowany artykuł w AES. Dr. Olive zdobył również nagrodę ALMA Titanium Driver Award za znaczący wkład naukowy w dziedzinie głośników i słuchawek. Jego profesjonalizm został doceniony również przez otrzymanie nagrody Harman External Leadership Award w 2019 roku.
W wywiadzie dla Everything Audio wyjaśnia, jak powstała krzywa referencyjna Harman i dlaczego ma ona znaczenie, a także przygląda się trendom w branży i dzieli się swoimi radami dla branży.
W wywiadzie dla Everything Audio wyjaśnia, jak powstała krzywa referencyjna Harman i dlaczego ma ona znaczenie, a także przygląda się trendom w branży i dzieli się swoimi radami dla branży.
Zanim zagłębimy się w Twoją rolę w Harman i szczegóły tego, nad czym obecnie pracujesz, czy mógłbyś przedstawić swoje wykształcenie?
Podobnie jak wiele osób w tej branży, zaczynałem jako muzyk. Studiowałem muzykę na Uniwersytecie w Toronto, koncentrując się głównie na klasyce i interesowałem się jazzem. Po drodze zainteresowałem się dźwiękiem. Mieszkałem razem z wieloma inżynierami, którzy budowali własne głośniki i wzmacniacze, co w jakiś sposób doprowadziło mnie do uzyskania dyplomu z nagrywania dźwięku. Studiowałem na McGill University i ukończyłem studia jako tonmeister.
Podczas tego kursu mieliśmy okazję uczestniczyć w terenowej wycieczce, podczas której miałem przyjemność spotkać dr. Floyda Toole'a, naukowca z National Research Council w Ottawie, który przeprowadzał podwójnie ślepe testy odsłuchowe, podczas których wchodziliśmy do jego laboratorium, słuchaliśmy głośników i ocenialiśmy je w różnych skalach. To doświadczenie skłoniło mnie do głębszego zainteresowania się pomiarami percepcji i preferencji ludzkich w kontekście dźwięku.
W rezultacie spędziłem w jego laboratorium siedem lat, a w 1991 roku dr. Flod Toole został zatrudniony przez Harman International i przeniósł się do Kalifornii. Kilka lat później, miałem zaszczyt dołączyć do jego zespołu badawczego, gdzie kontynuowaliśmy nasze badania nad głośnikami i percepcją słuchacza.
Podczas tego kursu mieliśmy okazję uczestniczyć w terenowej wycieczce, podczas której miałem przyjemność spotkać dr. Floyda Toole'a, naukowca z National Research Council w Ottawie, który przeprowadzał podwójnie ślepe testy odsłuchowe, podczas których wchodziliśmy do jego laboratorium, słuchaliśmy głośników i ocenialiśmy je w różnych skalach. To doświadczenie skłoniło mnie do głębszego zainteresowania się pomiarami percepcji i preferencji ludzkich w kontekście dźwięku.
W rezultacie spędziłem w jego laboratorium siedem lat, a w 1991 roku dr. Flod Toole został zatrudniony przez Harman International i przeniósł się do Kalifornii. Kilka lat później, miałem zaszczyt dołączyć do jego zespołu badawczego, gdzie kontynuowaliśmy nasze badania nad głośnikami i percepcją słuchacza.
Opowiedz nam o swojej obecnej roli w Harman w zakresie badań akustycznych i rozwoju.
Co się z tym wiąże i co nadzorujesz?
Mam tytuł Senior Fellow i pracuję w korporacyjnej grupie badawczej o nazwie Harman X. Konkretnie, jesteśmy w grupie o nazwie intelligent audio. Prowadzimy badania nad rozwojem produktów, które mogą przynieść korzyści wszystkim naszym działom, w tym audio konsumenckiemu, profesjonalnemu i samochodowemu, więc jest to dość szeroki program.
Większość moich badań skupia się na jakości dźwięku, co nierozerwalnie wiąże się z subiektywnym aspektem. Konieczne jest przeprowadzenie testów odsłuchowych, aby ocenić, czy projektowane przez nas rozwiązania faktycznie brzmią dobrze i spotykają się z pozytywnym przyjęciem ze strony odbiorców.
Większość moich badań skupia się na jakości dźwięku, co nierozerwalnie wiąże się z subiektywnym aspektem. Konieczne jest przeprowadzenie testów odsłuchowych, aby ocenić, czy projektowane przez nas rozwiązania faktycznie brzmią dobrze i spotykają się z pozytywnym przyjęciem ze strony odbiorców.
PRZYSZŁOŚĆ JUŻ TU JEST.
NAPĘDZAJĄ JĄ NOWE, WCIĄGAJĄCE FORMATY AUDIO.
PRZYSZŁOŚĆ JUŻ TU JEST.
NAPĘDZAJĄ JĄ NOWE, WCIĄGAJĄCE FORMATY AUDIO.
Byłeś prezesem Audio Engineering Society. Dlaczego poświęcałeś swój czas pełniąc tę funkcję?
Dla osób, które nie wiedzą, Audio Engineering Society jest jedynym międzynarodowym stowarzyszeniem zawodowym zajmującym się technologią badań audio i sztukami pokrewnymi, takimi jak nagrywanie dźwięku i produkcja muzyczna.
Byłem związany z tą instytucją od 1985 roku, pełniąc różnorodne role jako student. W 2013 roku miałem zaszczyt zostać wybranym na prezydenta, choć była to roczna rola, to w praktyce oznaczało pięcioletnią pracę w różnych komitetach. Skoncentrowałem się głównie na zaspokajaniu potrzeb organizacji oraz dbałem o spełnianie oczekiwań członków. Moja rola obejmowała udział w konwencjach, organizowanie różnorodnych konferencji na tematy związane z dziedziną audio, oraz ogólnie rzecz biorąc, rozwijanie i utrzymywanie wysokich poziomów członkostwa.
Wiele osób z sektora pro audio będzie zaznajomionych z krzywą referencyjną Harman (którą nadzorowałeś), która jest również nazywana krzywą docelową Harman, a w przypadku słuchawek - krzywą AKG Reference Response Acoustics.
Dla każdego, kto nie jest z nią zaznajomiony, czy mógłbyś wyjaśnić, czym jest krzywa referencyjna Harman?
Jest to w zasadzie charakterystyka częstotliwościowa słuchawek. Jeśli zmierzysz to w standardowym symulatorze ucha lub sztucznej głowie (która symuluje ucho zewnętrzne, a także kanał słuchowy na błonie bębenkowej) i umieścisz zestaw słuchawek na tym urządzeniu i prześlesz przez nie częstotliwość, wynikiem będzie odpowiedź częstotliwościowa. Zdefiniowaliśmy więc, jakie powinno być pasmo przenoszenia, aby dźwięk był dobry dla większości ludzi, ale dojście do tego punktu było dość długim procesem. Badania rozpoczęliśmy w 2012 roku i opracowaliśmy również docelową krzywą dla monitorów dousznych. Próbowaliśmy zdefiniować, co sprawia, że słuchawki brzmią dobrze. Dokonaliśmy tego przeprowadzając wiele eksperymentów z setkami słuchaczy na całym świecie - zlecając im dostosowanie tego celu, basów i wysokich tonów, a następnie testując je w odniesieniu do obecnych standardów, a także wielu konkurentów i mierząc preferencje ludzi.
CELEM BYŁO SPRAWIENIE, ABY SŁUCHAWKI BRZMIAŁY, JAK PARA DOBRYCH GŁOŚNIKÓW W REFERENCYJNYM POMIESZCZENIU ODSŁUCHOWYM.
CELEM BYŁO SPRAWIENIE, ABY SŁUCHAWKI BRZMIAŁY, JAK PARA DOBRYCH GŁOŚNIKÓW W REFERENCYJNYM POMIESZCZENIU ODSŁUCHOWYM.
Co odkryliście przez lata badań i udoskonaleń?
Nasze badania wykazały, że większość respondentów preferuje daną krzywą dźwiękową. Jeśli ktoś nie wykazywał tej preferencji, to zazwyczaj wybierał ją z niewielkimi modyfikacjami w obszarze tonów niskich i wysokich. Ogólnie rzecz biorąc, 64% osób polubiło ją taką, jaka jest, bez żadnych zmian, a następnie 16% osób polubiło ją z większą ilością basów - od 4 do 6 dB. Kolejna grupa około 22% osób, które wolały mniej basów - od 2 do 3 dB i z lekkim obniżeniem wysokich tonów lub nieco więcej wysokich tonów.Uważamy, że może to być związane z ubytkiem słuchu, zwłaszcza że wraz z wiekiem ludzie mają tendencję do utraty słuchu w wysokich częstotliwościach, a poprzez zmniejszenie basów i wzmocnienie wysokich tonów mogą w rzeczywistości kompensować ten ubytek słuchu i sprawiać, że głosy i instrumenty będą bardziej zrozumiałe. Opiera się to na preferowanej jakości dźwięku w porównaniu do słuchawek, którą można prześledzić do odpowiedzi częstotliwościowej.
Strojenie głośników i monitorów studyjnych tak, aby były neutralne, jest idealne, jednak AKG odkryło, że strojenie słuchawek tak, aby były absolutnie neutralne, stanowi problem, ponieważ nie brzmią one prawidłowo dla słuchaczy.
Dlaczego głośniki brzmią inaczej niż słuchawki w pomieszczeniu?
Jest wiele powodów. Kiedy słuchamy na słuchawkach, nie słyszymy pomieszczenia, więc trzeba to wziąć pod uwagę. Po drugie, gdy słuchamy głośników w pomieszczeniu, słyszymy nie tylko bezpośrednio odbity dźwięk - tak naprawdę nie ma wpływu na to, jak wpływa to na naszą fizjologię. Innymi słowy, nie mamy czegoś zaciśniętego na głowie. W momencie założenia czegoś na głowę, zachodzi interakcja z małżowiną uszną (lub uszami zewnętrznymi).
W zależności od tego, jak je ustawimy, może się to zmienić. Jeśli więc słuchawki są lekko nieszczelne (ponieważ nie są odpowiednio dopasowane), może to mieć duży wpływ na basy. Są to wszystkie zmienne, które mogą powodować duże różnice w dźwięku w słuchawkach. Jednym z celów na początku tej krzywej docelowej jest to, że wzięliśmy parę dobrych głośników, które mierzyły płasko i były dokładne.
Użyliśmy pary głośników konsumenckich Rebel i wzięliśmy JBL M2, który jest profesjonalnym monitorem, i umieściliśmy je w referencyjnym pomieszczeniu odsłuchowym. Dokonaliśmy pomiarów na błonie bębenkowej danej osoby - w tym przypadku użyliśmy sztucznego manekina, który stał się podstawą tej krzywej referencyjnej.
Celem od samego początku było sprawienie, aby słuchawki brzmiały, jak para dobrych głośników w referencyjnym pomieszczeniu odsłuchowym. Wierzymy, że dzięki temu jesteśmy tak blisko, jak to tylko możliwe, aby słuchawki brzmiały, jak para dobrych głośników w krytycznym pomieszczeniu odsłuchowym.
KIEDY PRZEŁĄCZASZ SIĘ MIĘDZY MONITORAMI W STUDIU LUB PRZEZ SŁUCHAWKI, ISTNIEJE CIĄGŁOŚĆ MIĘDZY TYM, JAK TO BRZMI.
Wspomniałeś o M2 Master Reference Monitor firmy JBL.
W jaki sposób ten produkt łączy się z krzywą referencyjną?
Głośniki poprzedziły słuchawki. Zaczęło się w National Research Council w połowie lat 80-tych, gdzie dr. Floyd Toole opublikował zestaw przełomowych artykułów na temat głośników i preferencji słuchaczy. Przeprowadził wiele testów odsłuchowych, aby wykazać, że określony zestaw pomiarów bezechowych wywoła pozytywne reakcje słuchaczy.
Prace te były kontynuowane, gdy Floyd i ja dołączyliśmy do Harmana na początku lat 90-tych. Kontynuowaliśmy udoskonalanie tych pomiarów i przeprowadziliśmy wiele testów odsłuchowych w ciągu 15 lat i opracowaliśmy zestaw odpowiednich pomiarów, które mogą dokładnie przewidzieć z około 86% pewnością, jak ludzie ocenią je w ślepym teście odsłuchowym.
Zaczęliśmy od zdefiniowania: "Czym jest dobry głośnik?" i wykorzystaliśmy to do zdefiniowania, co czyni słuchawki dobrymi. Niezależnie od tego, czy monitorujesz lub nagrywasz przez parę dwóch głośników i słuchasz tego przez słuchawki AKG - powinno istnieć podobieństwo między nimi, ponieważ używamy tych samych kryteriów dla wszystkich naszych produktów, niezależnie od tego, czy są to głośniki konsumenckie, samochodowe czy profesjonalne.
Istnieje ciągłość między całym łańcuchem audio, od nagrywania, produkcji, odtwarzania, samochodu, kina domowego lub zestawu słuchawek.
Prace te były kontynuowane, gdy Floyd i ja dołączyliśmy do Harmana na początku lat 90-tych. Kontynuowaliśmy udoskonalanie tych pomiarów i przeprowadziliśmy wiele testów odsłuchowych w ciągu 15 lat i opracowaliśmy zestaw odpowiednich pomiarów, które mogą dokładnie przewidzieć z około 86% pewnością, jak ludzie ocenią je w ślepym teście odsłuchowym.
Zaczęliśmy od zdefiniowania: "Czym jest dobry głośnik?" i wykorzystaliśmy to do zdefiniowania, co czyni słuchawki dobrymi. Niezależnie od tego, czy monitorujesz lub nagrywasz przez parę dwóch głośników i słuchasz tego przez słuchawki AKG - powinno istnieć podobieństwo między nimi, ponieważ używamy tych samych kryteriów dla wszystkich naszych produktów, niezależnie od tego, czy są to głośniki konsumenckie, samochodowe czy profesjonalne.
Istnieje ciągłość między całym łańcuchem audio, od nagrywania, produkcji, odtwarzania, samochodu, kina domowego lub zestawu słuchawek.
W PRZYSZŁOŚCI SŁUCHAWKI BĘDĄ PRAWDOPODOBNIE NIE TYLKO ODTWARZAĆ MUZYKĘ, ALE TAKŻE KOMPENSOWAĆ UBYTEK SŁUCHU.
Jak skuteczne są profesjonalne słuchawki studyjne AKG K361 i K371 we wdrażaniu referencyjnej krzywej Harmana i dlaczego profesjonalni użytkownicy czerpią z tego korzyści?
Były to pierwsze profesjonalne słuchawki AKG, w których zastosowano krzywą Harman Target Curve. Pojawiły się około pięć lub sześć lat temu. Zostały zaprojektowane w taki sposób, aby podczas przełączania się między monitorami w studiu lub słuchawkami zachować ciągłość brzmienia.
Dla osoby dokonującej miksowania korzyścią jest możliwość wyboru tego, co jest najbardziej odpowiednie, w zależności od rodzaju środowiska, w którym się znajdują. Jeśli prowadzą nagranie mobilne, mogą słuchać swoich miksów za pomocą słuchawek, natomiast w kontrolowanym studiu mają możliwość monitorowania dźwięku za pomocą głośników.
Istnieje całkiem spora szansa, że konsument usłyszy to, co słyszał artysta lub osoba dokonująca miksowania i masteringu. Chodzi o to, aby być wiernym temu, czego chciał artysta i dać mu narzędzia, dzięki którym można mieć pewność, że konsument usłyszy to, co słyszy.
Dla osoby dokonującej miksowania korzyścią jest możliwość wyboru tego, co jest najbardziej odpowiednie, w zależności od rodzaju środowiska, w którym się znajdują. Jeśli prowadzą nagranie mobilne, mogą słuchać swoich miksów za pomocą słuchawek, natomiast w kontrolowanym studiu mają możliwość monitorowania dźwięku za pomocą głośników.
Istnieje całkiem spora szansa, że konsument usłyszy to, co słyszał artysta lub osoba dokonująca miksowania i masteringu. Chodzi o to, aby być wiernym temu, czego chciał artysta i dać mu narzędzia, dzięki którym można mieć pewność, że konsument usłyszy to, co słyszy.
Jakie opinie na temat tych słuchawek otrzymaliście od inżynierów, producentów i wszystkich osób pracujących w studiu?
Opierając się na recenzjach i rozmowach z ludźmi, były one bardzo pozytywne - w szczególności K371. Kiedy pojawiły się po raz pierwszy, społeczność HiFi była pod ich wrażeniem - można znaleźć wszelkiego rodzaju nagrody, recenzje i pochwały na temat tego, jak neutralnie brzmią.
Główną różnicą między tym nowym celem a tradycyjnymi profesjonalnymi słuchawkami może być to, że mają nieco więcej basu. Jeśli na przykład monitorujesz za pomocą słuchawek z otwartym tyłem, mają one tendencję do płaskiego basu, ponieważ bardzo trudno jest wytworzyć bas z otwartym tyłem, podczas gdy te są zamknięte i mają bas, który jest bardziej reprezentatywny dla tego, co konsumenci mogą usłyszeć na przykład przez głośniki w swoich domach.
Główną różnicą między tym nowym celem a tradycyjnymi profesjonalnymi słuchawkami może być to, że mają nieco więcej basu. Jeśli na przykład monitorujesz za pomocą słuchawek z otwartym tyłem, mają one tendencję do płaskiego basu, ponieważ bardzo trudno jest wytworzyć bas z otwartym tyłem, podczas gdy te są zamknięte i mają bas, który jest bardziej reprezentatywny dla tego, co konsumenci mogą usłyszeć na przykład przez głośniki w swoich domach.
KAŻDY, KTO IDZIE NAPRZÓD, PRAWDOPODOBNIE BĘDZIE PRACOWAŁ Z WCIĄGAJĄCYM DŹWIĘKIEM. TO WŁAŚNIE BĘDZIE WYRÓŻNIAĆ NAPRAWDĘ ZAAWANSOWANE PRODUKTY.
Jak wygląda przyszłość audio? W szczególności w odniesieniu do immersyjnych doświadczeń, dźwięku przestrzennego i laboratorium HRTF?
Myślę, że przyszłość już nadeszła. Jeśli mówimy o dźwięku immersyjnym, to jest on tak naprawdę napędzany przez nowe formaty dźwięku immersyjnego, takie jak Dolby Atmos, DTS:X, MPEG-H (który jest bardziej powszechny w Europie), a także Sony 360 Reality Audio.
Formaty te umożliwiają odtwarzanie dźwięku w 3D, więc dodają dodatkową warstwę kanałów wysokości, dzięki czemu masz nie tylko przód i tył, ale także wrażenia w górę i w dół. Widzimy, że formaty te stają się bardzo popularne, ponieważ są teraz dostępne dla muzyki w serwisach streamingowych, takich jak Tidal, Apple Music i Amazon, więc konsumenci mogą uzyskać do nich łatwy dostęp i nie zajmują miejsca na dysku.
Jest również oparty na obiektach, a nie na kanałach audio, więc jest bardzo skalowalny do dowolnego scenariusza odtwarzania, dzięki czemu można go odtwarzać przez dwukanałowe słuchawki. Zwykle jest renderowany tak, że wie, kiedy jest odtwarzany, jakie masz urządzenie, ile i jakie są jego możliwości.
Jeśli masz system kina domowego z 32 głośnikami, to będzie on skalowany do tego poziomu - daje to dodatkowy wymiar wysokości i jest znacznie bardziej wciągający. Znajduje również zastosowanie w grach, rzeczywistości wirtualnej i rzeczywistości rozszerzonej. To przyszłość i kierunek, w którym zmierza.
W centrum tej sfery znajduje się krzesło, na którym umieszczamy osoby z mikrofonami w uszach, a następnie obracamy ich wokół tej przestrzeni dźwiękowej 360 stopni i rejestrujemy tak zwaną funkcję przenoszenia związaną z głową lub HRTF.
(head-related transfer function).
Formaty te umożliwiają odtwarzanie dźwięku w 3D, więc dodają dodatkową warstwę kanałów wysokości, dzięki czemu masz nie tylko przód i tył, ale także wrażenia w górę i w dół. Widzimy, że formaty te stają się bardzo popularne, ponieważ są teraz dostępne dla muzyki w serwisach streamingowych, takich jak Tidal, Apple Music i Amazon, więc konsumenci mogą uzyskać do nich łatwy dostęp i nie zajmują miejsca na dysku.
Jest również oparty na obiektach, a nie na kanałach audio, więc jest bardzo skalowalny do dowolnego scenariusza odtwarzania, dzięki czemu można go odtwarzać przez dwukanałowe słuchawki. Zwykle jest renderowany tak, że wie, kiedy jest odtwarzany, jakie masz urządzenie, ile i jakie są jego możliwości.
Jeśli masz system kina domowego z 32 głośnikami, to będzie on skalowany do tego poziomu - daje to dodatkowy wymiar wysokości i jest znacznie bardziej wciągający. Znajduje również zastosowanie w grach, rzeczywistości wirtualnej i rzeczywistości rozszerzonej. To przyszłość i kierunek, w którym zmierza.
W centrum tej sfery znajduje się krzesło, na którym umieszczamy osoby z mikrofonami w uszach, a następnie obracamy ich wokół tej przestrzeni dźwiękowej 360 stopni i rejestrujemy tak zwaną funkcję przenoszenia związaną z głową lub HRTF.
(head-related transfer function).
Czy masz jakieś rady dla branży na przyszłość?
Myślę, że wszyscy, którzy idą naprzód, prawdopodobnie będą pracować z dźwiękiem przestrzennym. To będzie różnicować naprawdę zaawansowane produkty, a mniej zaawansowane będą obejmować możliwość personalizacji doświadczenia.
Tak więc w przypadku dźwięku 3D lub dźwięku immersyjnego ma to związek z włączeniem funkcji przenoszenia związanych z głową; może to być kompensacja faktu, że ich słuchawki nie pasują do nich zbyt dobrze. Być może istnieje jakiś sposób na dostosowanie słuchawek, aby uwzględnić niektóre z tych osobistych różnic.
Jeśli chodzi o słuchawki, które są całkiem nową kategorią, są to słuchawki, które uwzględniają utratę słuchu u użytkowników. Sądzę, że przyszłość słuchawek prawdopodobnie będzie miała to w sobie, więc będą robić więcej niż tylko odtwarzać muzykę - będą kompensować utratę słuchu. Mówię tutaj o fizjologicznych różnicach antropometrycznych, więc myślę, że w przyszłości warto o tym pamiętać.
Tak więc w przypadku dźwięku 3D lub dźwięku immersyjnego ma to związek z włączeniem funkcji przenoszenia związanych z głową; może to być kompensacja faktu, że ich słuchawki nie pasują do nich zbyt dobrze. Być może istnieje jakiś sposób na dostosowanie słuchawek, aby uwzględnić niektóre z tych osobistych różnic.
Jeśli chodzi o słuchawki, które są całkiem nową kategorią, są to słuchawki, które uwzględniają utratę słuchu u użytkowników. Sądzę, że przyszłość słuchawek prawdopodobnie będzie miała to w sobie, więc będą robić więcej niż tylko odtwarzać muzykę - będą kompensować utratę słuchu. Mówię tutaj o fizjologicznych różnicach antropometrycznych, więc myślę, że w przyszłości warto o tym pamiętać.
